Historia Bramy

Historia Bramy Wrocławskiej

Brama Wrocławska jest jedyną zachowaną do dziś z czterech średniowiecznych bram w paśmie obwarowań miejskich. Wieża Bramy Wrocławskiej znakomicie akcentuje wjazd do Starego Miasta i wraz z przylegającym murem obronnym stwarza niepowtarzalny klimat średniowiecznego miasta.

Akt lokacji Oleśnicy pochodzi z 1255 r. W tym dokumencie zawarto wymóg obwałowania miasta, które na początku miały konstrukcję drewnianą. Kiedy rządy w mieście przejęła dynastia Piastów (Konrad I Piast), zaczęto budowę ceglanych murów o wysokości 7-8 m zwieńczonych blankami i posiadających pomosty bojowe. W nich ostatecznie powstały cztery wieże bramne (Wrocławska, Trzebnicka, Sycowska i Namysłowska). Współczesna Brama Wrocławska (dawniej Trzebnicka) wzniesiona została z cegły gotyckiej ok. 1325 r.

Do początków XVI w. Brama miała najprawdopodobniej 2 kondygnacje - parter i piętro, i znajdowała się w niej izba strażnicza z mechanizmem do wciągania brony. Za czasów czeskiego księcia Karola I Podiebrada dobudowano do wieży kolejne kondygnacje. Na szczycie ostatniej kondygnacji utworzono pomost bojowy z blankami.

Odnawiano ją też później w połowie XVII w. za czasów niemieckiej dynastii Wirtembergów, panującej w Oleśnicy w tamtym czasie.

Brama Wrocławska pocztówka - z kolekcji prywatnej Krzysztofa Dziedzica Potem w miarę rozbudowywania się miasta bramy miejskie i mury traciły na swoim obronnym znaczeniu. Dobudowywano do nich budynki mieszkalne z każdej strony i taka sytuacja miała miejsce aż do połowy XIX wieku, kiedy to postanowiono rozebrać trzy z czterech bram miejskich, żeby zrobić miejsce na budynki mieszkalne i ułatwić transport do miasta.

Bramę Wrocławską przed rozbiórką uchronił przyszły cesarz Fryderyk III podczas wizyty w Oleśnicy w 1866 r.

W trakcie II wojny zniszczono budynki mieszkalne przy Bramie Wrocławskiej, a sama Brama przetrwała w stanie nienaruszonym. Pod koniec lat 50. przeprowadzono generalny remont budynku.

Brama Wrocławska dzisiaj

Współcześnie Brama Wrocławska to trójkondygnacyjna wieża bramna, zwieńczona blankami i dobudowanym na górnym pomoście bojowym w latach 50. dachem śląskim. Prześwit przejazdu sklepiony jest ostrołukowo, nad nim od strony zewnętrznej znajduje się płytka nisza, mająca mieścić podnoszoną zaporę drewnianą. Z obu stron prześwitu Bramy wykute są w murze obronnym furty piesze.

zdjęcie Bramy Wrocławskiej współczesne

Remont Bramy Wrocławskiej 2001-2002

Remont Bramy Wrocławskiej trwał 2 lata i kosztował 670 tys. zł (570 tys. zł z budżetu Oleśnicy, 100 tys. zł od Polsko-Niemieckiej Fundacji Pojednanie). W trakcie remontu zabezpieczono mury, uzupełniając brakujące części. Wymieniono więźbę, dachówki, rynny, stropy na wszystkich kondygnacjach, schody, stolarkę drzwiową i okienną. Zrobiono odwodnienie i doprowadzono wszystkie instalacje.
Nadzór nad inwestycją sprawował prof. Mirosław Przyłęcki.

2001-2002 - Remont Galerii Brama Wrocławska

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (1)

Fotografie autorstwa Piotra Spiegla pochodzą z Działu Dokumnetów Życia Społecznego Oleśnickiej Biblioteki Publicznej im. M. Reja.

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (2)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (3)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (4)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (5)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (6)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (1)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (2)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (3)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (4)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (5)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (6)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (1)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (2)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (3)

Remont Galerii Brama Wrocławska, fot. P. Spiegel (4)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska

6 kwietnia 2002 roku odbyło się uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska.

Wśród zaproszonych gości byli burmistrzowie Warendorfu i Czech razem z konsulami swoich krajów, a także władze miasta i powiatu oleśnickiego i mieszkańcy naszego miasta.

Przedstawiciele miast partnerskich: burmistrz Warendorfu - Theo Dickgreber, burmistrz Chrudimia - Ladislav Liby, burmistrz Oleśnicy - Jan Bronś - odsłonili pamiątkową tablicę i zasadzili drzewko przyjaźni jako symbol współpracy pomiędzy narodami.

6.04.2002 - Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (1)

6 kwietnia 2002 roku odbyło się uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska.

Wśród zaproszonych gości byli burmistrzowie Warendorfu i Czech razem z konsulami swoich krajów, a także władze miasta i powiatu oleśnickiego i mieszkańcy naszego miasta.

Fotografie autorstwa Krzysztofa Dziedzica pochodzą z Działu Dokumnetów Życia Społecznego Oleśnickiej Biblioteki Publicznej im. M. Reja.

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (2)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (3)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (1)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (2)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (3)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (1)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (2)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (1)

Uroczyste otwarcie Galerii Brama Wrocławska, fot. K. Dziedzic (2)

Literatura:

Mrozowicz W., Wiszewski M., Oleśnica od czasów najdawniejszych po współczesność, Atut Wrocław 2006.
Przyłęcki M., Najcenniejsze zabytki Oleśnicy. Zapiski oleśnickie nr 2, 1995.
Starzewska M., Oleśnica. Ossolineum, Wrocław 1963.
Strona internetowa lokalnego pasjonata historii Marka Nienałtowskiego www.olesnica.org
Rybak R., W Bramie spotkanie, "Panorama Oleśnicka: tygodnik Ziemi Oleśnickiej", 2002, nr 28 (693), s. 3, źródło: https://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/publication/10674/edition/10334/content (pobrane 1.07.2021 r.).